28.03.2023 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan Anayasa Mahkemesi’nin 2019/24582 Başvuru numaralı ve 19/01/2023 Karar tarihli kararında, Orman Genel Müdürlüğü tarafından açılan ihaleye şahıs işletmesi olarak katılan ve kazanan başvurucunun 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 127.maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 23.maddeyle personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılan işçilerin belirli koşulları sağlamaları kaydıyla sürekli işçi kadrolarına istihdam edilmelerine imkan getirilmiş olması sebebiyle İdareye sürekli işçi kadrosuna geçirilmek için müracaat konusu ettiği talebinin reddinin iptali istemiyle açılan davada verilen ret kararları ile adil yargılanma kapsamında bulunan gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiası incelenmiştir.
Somut olayda İdare tarafından açılan bilgisayar işletmeni ve veri hazırlama uzmanı danışmanlık hizmet alımı ihalesini ticari bir işletme adı altında girerek kazanan ve 01/8/2013 tarihinden itibaren danışmanlık hizmeti sözleşmesine istinaden kesintisiz olarak çalışan başvurucunun, sürekli işçi kadrosuna istihdam edilme imkanından yararlanmak için yaptığı başvuru, başvurucunun yükleniciler tarafından çalıştırılan kişilerden olmadığı ve kendi hesabına çalıştığı gerekçesiyle reddedilmiştir.
Başvurucu, açmış olduğu davasında şahsi işletmenin kurulmasının tek amacının İdarenin danışmanlık ücreti ödeyebilmesi olduğunu belirtmiş, İdareyle akdedilen hizmet alım sözleşmesinin gerçekte bir hizmet sözleşmesi olduğunu ileri sürmüş ve fakat idare mahkemesi tarafından danışmanlık hizmeti ifa eden başvurucunun sürekli işçi kadrosuna geçirilmesinin mümkün olmadığına karar vermiştir. Yine istinaf başvurusunda da başvurucu, görevinin danışmanlık değil bilgisayar işletmenliği ve veri hazırlama uzmanlığı olduğunu açıklamış, tip sözleşmesinin taşeron uygulamasını gizleme amacına yönelik olduğunu iddia etmiştir.
Anayasa Mahkemesi tarafından başvurucunun yürüttüğü hizmetin danışmanlık niteliğinde olup olmadığı hususunun uyuşmazlığın çözümünde esaslı bir mesele olduğu, derece mahkemelerince başvurucunun durumunun neden danışmanlık hizmeti olarak kabul edildiğinin yeterli gerekçelendirme yapılarak açık şekilde belirtilmediği, mahkemelerce yalnızca sözleşmenin adı ve şekli dikkate alınmakla sözleşmenin içeriği ve gerçek mahiyetinin yeterli araştırma yapılarak tespit edilmediği kabul edilmiş, Anayasa Mahkemesince sürekli işçi kadrosuna geçirilen diğer çalışanlar gibi hizmet alım ihalesine istinaden İdare bünyesinde çalıştığı yönündeki iddiası dikkate alındığında ihaleyi kazanan işletmenin tek bir işçiden oluşmasının ise sürekli işçi kadrosunda istihdam edilme imkanından yararlanılması yönünden neden farklılığa yol açtığı anlaşılamamıştır.
Sonuç olarak başvurucunun İdare bünyesinde yürüttüğü hizmetin danışmanlık hizmeti olmayıp bilgisayar işletmenliği ve veri hazırlama uzmanlığı olduğu iddiasına ilişkin olarak derece mahkemelerinin başvurucuya ilgili ve yeterli gerekçe sunmadığı anlaşıldığından Anayasa’nın 36.maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
Av.Berrak BARAN
